วันศุกร์ที่ 26 ธันวาคม พ.ศ. 2551

ข้อมูล ง. งูวันนี้

Big Boa
Wt. 580 grams
Metronidazole 0.55 cc

Sm Boa
Wt. 210 grams
Metronidazole 0.2 cc

Big Ball
Wt. 380 grams
Metronidazole 0.35 cc

Sm Ball
Wt. 260 grams
Metronidazole 0.25 cc

===============================

Metronidazole
dose 50 mg/kg
Conc. 5 ml contain 200 mg = 50 mg/cc
thus. dose is 1 cc/kg

Reutine Care: Remove our pet's Parasite!!!

เนื่องจากสัตว์เลื้อยคลานเป็นสัตว์ที่กินของสดเป็นอาหาร การติดปรสิตจึงเป็นเรื่องที่เกิดขึ้นได้ตลอด และป้องกันได้ยาก การควบคุมและกำจัดจึงเป็นส่วนสำคัญขึ้นมาแทนครับ ปรสิตในที่นี้หมายถึงอะไรบ้าง?

1. ปรสิตภายนอก (External Parasite) ได้แค่ ไร หมัด เห็บ โดยเฉพาะ snake mite ซึ่งตัวเล็ก มองเห็นยาก
2. ปรสิตภายใน (Internal Parasite) ได้แก่พวกพยาธิต่างๆ

ทำไมต้องกำจัด?
เจ้าพวกนี้มันสามารถนำโรคติดต่อได้หลายชนิดครับ กรณีที่สัตว์เลี้ยงของเราสุขภาพดี มันก็สามารถหาชีพเลี้ยงปรสิตพวกนี้ไว้กับตัวได้ แต่หากมันอ่อนแอขึ้นมาละก็... พวกนี้จะเพิ่มจำนวนมากผิดปกติและซ้ำเติมลูกรักของเราครับ

ป้องกันอย่างไรดี?
การป้องกันนั้นทำได้ยากที่จะให้หมดไป 100% แต่ก็สามารถช่วยให้ปริมาณปรสิตในที่เลี้ยงไม่มากเกินไป นั่นก็คือสุขลักษณะนั่นเอง ง่ายๆ ที่สุดคือการเปลี่ยนน้ำในภาชนะบ่อยๆ เพื่อป้องกันการติดซ้ำจากตัวเอง รวมทั้งการเปลี่ยนวัสดุปูพื้น (bedding) ทันทีที่พบเห็นอุจจาระ (ในงู) หรือล้างทุกวัน (ในเต่า) เป็นต้น โดยผลที่ได้ก็คือ
1. สามารถกำจัดปรสิตภายนอกที่ลงมาเดินหรือวางไข่ตามพื้นได้
2. อุจจาระเป็นแหล่งหมักหมมและเพิ่มจำนวนปรสิตที่ดี เนื่องจากมีความชื้นและอาหารเบื้องต้นมากมาย
3. ไข่พยาธิที่ออกมากับอุจจาระถูกกำจัดออกจากระบบการเลี้ยงของเรา
ฯลฯ

การกำจัดล่ะ?
การกำจัดนั้นมีที่ใช้กันอยู่หลายวิธีเหมือนกัน วิธีที่ง่ายและปล่อยภัยมากที่สุดก็คือ "การหยิบออก" (Manual remove) แต่หากมีเยอะมาก ก็คงไม่สามารถทำไหวนะครับ โดยเฉพาะบริเวณเบ้าตา ซึ่งเป็นซอก (Conjuntiva) เนื้อเยื่อคงจะอ่อน พวกปรสิตภายนอกจะชอบไปซุกกันมาก โดยจะพบเป็นจุดแรกๆ เลยทีเดียว และในคนที่ใจไม่กล้าพอก็คงกำจัดไม่ได้ เพราะต้องหาของเล็กๆ เช่นไม้จิ้มฟัน ไปเขี่ยออกมาจากตาทีละตัว...
การใช้ยาเป็นอีกทางออกหนึ่ง ยาที่นิยมใช้กำจัดปรสิตภายนอกมีดังนี้

Ivermectin
เป็นสารสกัดจากเชื้อรา Streptomyces sp. มีฤทธิ์ทำให้แมลงเป็นอัมพาต นิยมใช้กันมากในสุนัขและแมว ในสัตว์เลื้อยคลานก็สามารถใช้ได้เช่นกัน โดยขนาดยาที่ใช้ (dose) คือ 200-400 micrograms/kg IM ซ้ำอีกเข็มที่ 2 อาทิตย์ การฉีดยาต้องฉีดอย่างไร ศึกษาเองนะครับ ไม่งั้นจะมาเขียนอีกที (อิอิ)
ข้อดี
สามารถใช้กำจัดได้ทั้งปรสิตภายนอกและภายใน
ข้อเสีย
ห้ามใช้ในเต่า (Chelonian)
ไม่สามารถถ่ายพยาธิตัวแบนได้
มีรายงานความเป็นพิษในกิ้งก่าด้วย (ผมไม่ยืนยัน)

Iodine Solution (Tincture Iodine, Betadine)
ใช้เช็ดภายนอกร่วมกับการคีบออกด้วยมือก็ได้ผลดี และปลอดภัย มักใช้ในกรณีเป็นหนอนแมลงวันในแผล เป็นต้น

Pyrethrin, Pyrethroid (แชมพูอาบน้ำสุนัข)
ต้องลองอ่านข้างขวดหาส่วนผสมนี้เองนะครับ ได้มาก็ใช้อาบเหมือนสุนัขแหละ แต่กรณีที่ผมเจองูติดมาเยอะมากๆ (เพิ่งมาจากร้าน) ผมเอาใส่กล่องพลาสติกเล็กๆ ใส่น้ำให้เหลือพื้นที่ด้านบนให้เงยหน้าหายใจได้เล็กน้อย (ฝามีรูระบายอากาศหน่อย) แล้วก็เทไอ้แชมพูนี้ลงไปครับ ว่าแล้วก็แช่ไปครึ่งค่อนวัน... หายเกลี้ยง 555

ยาถ่ายปรสิตภายใน ได้แก่
Metronidazole
เป็นยาที่ใช้ในสัตว์เลื้อยคลานเป็นหลักใหญ่เลยครับ โดยมีฤทธิ์ฆ่าแบคทีเรียที่ไม่ใช่ออกซิเจน (Anaerobe bacteria), ถ่ายโปรโตซัวกลุ่มอมีบาได้ด้วย โดยมักจะป้อนปาก (PO) เป็น Reutine ที่ต้องทำ ขนาดยาที่ใช้คือ 100 - 200 mg/kg PO ซ้ำที่ 2 อาทิตย์
ข้อดี
เป็น drug of choice
ฆ่าปรสิตได้หลากหลาย
ได้ผลดีจนได้ชื่อว่า "ยากระตุ้นการกิน" เลยครับ
ข้อเสีย
ในงูต้องใช้ใน dose ต่ำ คือ 45 - 50 mg/kg PO, แต่ที่คุยกับพี่หมอที่รู้จัก เขาใช้แค่ 25 mg/kg PO ทั้งนี้เนื่องจากมีรายงานความเป็นพิษเล็กน้อย แต่ผมเลยใช้ (ด้วยความไม่รู้ 200 mg/kg ฉีด SC ใช้หนู mice แล้วค่อยให้ Ball Python กิน... ก็ไม่ตายนะ)
ต้องใช้การป้อนปาก (PO) ซึ่งใช้ทักษะเฉพาะ

Ivermectin - ดูข้างบน

--------------------------------------

เรื่องของสุขภาพกันไว้ดีกว่าแก้ครับ ดีกว่าให้น้องหนูของเราๆ แสดงอาการแล้วค่อยรักษา เลี้ยงเขาต้องรักเขานะครับ ผมเชื่อว่าสัตว์เลี้ยงมันสัมผัสความรักจากเราได้ ไม่ว่าจะตัวอะไรก็ตาม....


ref: http://www.vin.com/VINDBPub/SearchPB/Proceedings/PR05000/PR00341.htm